Archive

---

Med. Pr. 2000;51(3)

N-acetyltransferase genetic polymorphism and its role in the development of neoplastic disease

Polimorfizm genetyczny n-acetylotransferaz i jego znaczenie w powstawaniu choroby nowotworowej

W. Lutz

Abstract

N-acetylotransferazy są enzymami obecnymi w komórkach większości gatunków ssaków. W komórkach ludzkich wyrażona jest aktywność dwóch N-acetylotransferaz, znanych jako NAT1 i NAT2. Enzymy te są kodowane przez dwa różne geny NAT1 i NAT2. Gen NAT1 ulega ekspresji w komórkach większości tkanek i narządów. Ekspresja genu NAT2 zachodzi tylko w wątrobie i jelicie. Polimorfizm acetylacji i wynikający z tego podział na szybkich i wolnych acetylatorów jest spowodowany występowaniem dzikiego allela genu NAT2 orazzmutowanych form tego allela. Dana osoba wykazuje szybki fenotyp acetylacji kiedy przynajmniej jeden z alleli NAT2 jest typu dzikiego. Obecność mutacji w obu allelach NAT2 ujawnia się jako wolny fenotyp acetylacji. Wykazano, że również gen NAT1 jest polimorficzny i obok formy dzikiej tego genu występują formy zmutowane. Polimorfizm genetyczny NAT1 i NAT2 ma swoje poważne konsekwencje farmakologiczne i toksykologiczne. Badania epidemiologiczne wykazały, że wolni acetylatorzy są bardziej podatni niż szybcy acetylatorzy na występowanie u nich raka pęcherza moczowego jeśli palą papierosy lub pracują w narażeniu na dicykliczne aminy aromatyczne. Zebrano również dowody na to, że szybcy acetylatorzy mają zwiększone ryzyko zachorowania na raka jelita grubegow warunkach środowiskowej i zawodowej ekspozycji na aminy heterocykliczne. Nie udało się natomiast ustalić czy status acetylacji może być łączony ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na raka płuca.