Archive

---

Med. Pr. 2000;51(5)

Temporary work disability among firemen employed in rescue and fire brigades

Analiza czasowej niezdolności do pracy strażaków zatrudnionych w jednostkach ratowniczo-gaśniczych

Z. Szubert W. Sobala

Abstract

Pracownicy jednostek ratowniczo-gaśniczych uczestniczący w akcjach narażeni są na szkodliwe działanie zarówno toksycznych substancji chemicznych, jak i czynników fizycznych oraz doznają niejednokrotnie ogromnego szoku emocjonalnego wywołanego bezpośrednim zagrożeniem lub kontaktem z ofiarami katastrof i pożarów. Celem analizy jest określenie patologii zwiększającej ryzyko czasowej niezdolności do pracy wśród strażaków zatrudnionych w grupach ratowniczo-gaśniczych. Badana grupa obejmuje 1503 strażakówzatrudnionych w okresie 1994-1997 w losowo wybranych jednostkach ratowniczo-gaśniczych. Obserwacji podlegały dane dotyczące liczby dni i przypadków niezdolności do pracy w okresie czterech lat dla każdego pracownika objętego badaniem. W badanej grupie strażaków w analizowanym okresie średnioroczna liczba dni niezdolności do pracy z powodu chorób wynosiła 1443 dni na 100 zatrudnionych. Głównymi przyczynami niezdolności do pracy strażaków były: choroby układu oddechowego (22% absencji z powodu chorób ogółem), choroby układu nerwowego i narządów zmysłów (19%), choroby układu kostno-mięśniowego (18%), choroby układu krążenia (13%), zaburzenia psychiczne (8%) i choroby układu trawiennego (7%). Absencja chorobowa pracowników jednostek ratowniczo-gaśniczych była niższa przeciętnie o 30% od absencji chorobowej mężczyzn pracujących w całej gospodarce, lecz w grupie wieku 50-59 lat była wyższa aż o 68%. W tej grupie wieku największy poziom absencji dotyczył: zaburzeń psychicznych (15-krotnie wyższy w stosunku do pracujących mężczyzn), chorób układu kostno-mięśniowego (wyższy o 53%), chorób układu oddechowego (wyższy 2-krotnie), nowotworów (wyższy ok. 7-krotnie), chorób układu nerwowego (wyższy o 46%). Należy dodać, że w badaniu zaobserwowano zwiększoną niezdolność do pracy z powodu nowotworów: płuca (0 35%), pęcherza moczowego (ponad 6-krotnie) i mózgu (ponad 3-krotnie) - w stosunku do populacji pracujących mężczyzn. Uzyskane wyniki znajdują potwierdzenie w wielu badaniach epidemiologicznych dotyczących tej grupy zawodowej.