Med. Pr. 2000;51(6) |
Occupational exposure to power frequency electromagnetic fields and health effects among electric utility workers: a review |
Ekspozycja zawodowa na pola elektromagnetyczne i jej skutki zdrowotne u pracowników elektroenergetyki |
I. Szadkowska-Stańczyk, M. Zmyślony |
Abstract
Dokonano krótkiej charakterystyki zawodowej ekspozycji na pola elektromateczne (ang. power frequency electromagnetic fields EMF). (50-60 Hz) Omówiono źródła EMF występujące w przemyśle elektroenergetycznym. Przedstawiono metody oraz problemy związane z oceną indywidualnej ekspozycji zawodowej pracowników na EMF. Wyniki niektórych badań epidemiologicznych kohortowych i kliniczno-kontrolnych wskazują na niewielkiego stopnia podwyższone ryzyko występowania nowotworów mózgu oraz białaczek w omawianej grupie pracowników. Opublikowane ostatnio meta-anlizy wyników wielu badań wskazują, iż w przypadku białaczek ryzyko względne (RR) zawarte jest w przedziale 1,1-1,3, a dla raka mózgu wynosi on 1,1-1,2. Tylko nieliczne badania wskazują na występowanie zależności dawka - odpowiedź w odniesieniu do nowotworów złośliwych, co osłabia znacznie hipotezę o związku przyczynowym. Spośród innych niż nowotwory złośliwe skutków zdrowotnych narażenia na EMF pojedyncze badania wskazują na zwiększone ryzyko wybranych chorób układu krążenia oraz układu nerwowego. Za główny kłopot w ocenie związku między narażeniem na EMF a negatywnymi skutkami zdrowotnymi u pracowników elektroenergetyki uznaje się trudności w ocenie indywidualnej ekspozycji. Istnieje potrzeb dalszych badań wtym zakresie.ont>