Archive

---

Med. Pr. 2001;52(6)

Assessment of exposure to bioaerosols in workplace ambient air during municipal waste collection and disposal

Ocena narażenia pracowników na bioaerozole, występujące w powietrzu na stanowiskach pracy w czasie zbierania i zagospodarowywani

J.A. Krajewski, J. Szarapińska-Kwaszewska, B. Dudkiewicz, M. Cyprowski, S. Tarkowski, J. Kończalik, G. Stroszejn-Mrowca

Abstract

W pracy przedstawiono ocenę narażenia na bioaerozole pracowników zatrudnionych przy zbieraniu i zagospodarowywaniu odpadów komunalnych. Badano grupy zawodowe: zbierających odpady (ładowacze i kierowcy), pracowników kompostowni (operatorzy maszyn i placowi), pracowników sortowni (operator maszyn i sortowacze), pracowników przeładowni (operator maszyn i placowi), pracowników wysypisk (operatorzy maszyn i wagowi). Ponadto, próbki pobrano również na ulicach miasta oraz w mieszkaniach, stanowiły one punkt odniesienia dla uzyskanych wyników.
Próbki powietrza pobierano w strefie oddychania pracowników i określono stężenie: pyłu, żywych drobnoustrojów (bakterii mezofilnych i termofilnych, grzybków), endotoksyn oraz ogólną liczbę komórek drobnoustrojów.
Najwyższe, indywidualne narażenie na pył stwierdzono u pracowników kompostowni i zbierających odpady. Przekraczały one znacznie obowiązujący NDS (w kompostowni dziesięciokrotnie). Wartości średnie dla ww. grup zawodowych również przekraczały stężenie4 mg/m³. Na pozostałych stanowiskach pracy stężenia pyłu były istotnie niższe, a w mieszkaniach i centrum miasta znajdowały się na poziomie około 0,1 mg/m³.
Stężenie endotoksyn na poziomie zabezpieczającym przed zapaleniem dróg oddechowych (10 ng/m³) było przekroczone w zdecydowanej większości pomiarów (ponad 50% wyników) powodując, że średnie stężenie w grupach zawodowych było również wyższe od 10 ng. Próbki pobrane w centrum miasta oraz w mieszkaniach zawierały endotoksyny na poziomie ~1 ng.
Przyjmując jako kryterium oceny higienicznych warunków pracy stężenie pyłu ogólnego obowiązujący w Polsce NDS oraz stężenie endotoksyn na poziomie 10 ng/m³ należy uznać, że zbierający odpady oraz pracownicy kompostowni pracowali w złych warunkach higienicznych.

Key words

municipal waste, bioaerosols, occupational exposure, criteria for hygiene assessment, endotoxins