Archive

---

Med. Pr. 2002;53(4)

Health reasons for firefighters to leave their job

Zdrowotne przyczyny odejścia ze służby strażaków jednostek ratowniczo-gaśniczych

Zuzanna Szubert, Wojciech Sobala

Abstract

Celem podjętej analizy jest określenie głównych patologii związanych z odchodzeniem strażaków ze służby poprzez analizę czasowej niezdolności do pracy oraz orzeczeń o inwalidztwie z uwzględnieniem wieku i stażu pracy w zawodzie strażaka. Badana grupa obejmuje reprezentacyjną próbę 1503 strażaków zatrudnionych w 29 jednostkach ratowniczo-gaśniczych w latach 1994-1997. W okresie tym 214 strażaków odeszło ze służby, w tym 40% stanowiły odejścia na emeryturę, a 38% - na rentę inwalidzką.
Analiza wykazała średnioroczną częstość odejść strażaków ze służby wynoszącą około 43/1000 osób (w tym: na emeryturę - 17/1000; na rentę chorobową - 16/1000). Częstość odejść na renty i emerytury była wśród strażaków o 60% wyższa od częstości odnotowanej dla pracowników w całej gospodarce. Zależność odejść strażaków ze służby od stażu pracy w tym zawodzie (skorygowana o wiek) wskazuje największą częstość odejść na emeryturę po 15 latach pracy, a na rentę chorobową - po 22 latach pracy.
Absencja chorobowa osób odchodzących na rentę inwalidzką była 13-krotnie wyższa w stosunku do absencji strażaków pozostających na służbie, a odchodzących na emeryturę - była wyższa 4-krotnie. Najczęściej występujące wśród strażaków przyczyny inwalidztwa to: choroby układu kostno-mięśniowego, zaburzenia psychiczne i choroby układu krążenia. Główne przyczyny absencji osób odchodzących na rentę inwalidzką to: choroby układu krążenia (26% absencji chorobowej), choroby układu kostno-mięśniowego (25%) i zaburzenia psychiczne (16%). Wśród odchodzących na emeryturę przyczyny te były następujące: choroby układu kostno-mięśniowego (26%), choroby układu nerwowego i narządów zmysłów (24%) i choroby układu trawiennego (13%).
Badanie wskazuje na substytucyjny charakter dwóch głównych powodów odejść strażaków ze służby (emerytury i renty inwalidzkie), co wynika z uprawnień do odejścia na emeryturę bez względu na wiek po 15 latach pracy. Wskazane patologie, będące głównymi przyczynami orzeczeń o inwalidztwie strażaków oraz przyczynami ich czasowej niezdolności do pracy winny stanowić podstawę opracowania rozszerzonego programu obowiązkowych badań medycznych, kwalifikujących kandydatów do służby.

Key words

sickness absence, disability, retirement, firefithers brigade