Archive

---

Med. Pr. 2004;55(1)

The effect of low frequency noise on human mental performance

Wpływ hałasu niskoczęstotliwościowego na wybrane funkcje psychiczne człowieka

Małgorzata Pawlaczyk-Łuszczyńska1, Adam Dudarewicz1, Małgorzata Waszkowska2, Wiesław Szymczak3, Maria Kameduła1, Mariola śliwińska-Kowalska1 1 Z Zakładu Zagrożeń Fizycznych 2 Z Zakładu Psychologii Pracy 2 Z Zakładu Epidemiologii środowiskowej Instytutu Medycyny Pracy im. prof. dr med. J. Nofera. w Łodzi

Abstract

Coraz więcej danych wskazuje na to, że charakter oddziaływania hałasu niskoczęstotliwościowego (hncz), tj. hałasu szerokopasmowego z dominującym udziałem niskich częstotliwości (10-250 Hz), różni się od charakteru działania innych hałasów o zbliżonym poziomie dźwięku. Celem pracy była ocena wpływu hncz o poziomach spotykanych w pomieszczeniach sterowniczych na wybrane funkcje psychiczne człowieka (uwagę, spostrzegawczość i logiczne rozumowanie).
Przeprowadzono badania laboratoryjne w grupie 193 płatnych ochotników płci męskiej. Osoby badane wykonywały serię czterech testów psychologicznych, tj.: Test Wykrywania Sygnału (test I), Test Kolorowego Słowa Stroopa (test II) oraz dwa podtesty Baterii Testów Uzdolnień Ogólnych, tj.: Test Rozumowania Arytmetycznego (test III) oraz Test Rozpoznawania Nazw (test IV). Stosowano trzy zróżnicowane warunki ekspozycji na hałas, tj.: warunki tła akustycznego (około 30 dB(A)) oraz narażenia na hncz i hałas szerokopasmowy o równoważnym poziomie dźwięku ok. 50 dB(A). Przydział osób do warunków ekspozycji na hałas był losowy. Po zakończeniu testów osoby badane były poddawane badaniom kwestionariuszowym ukierunkowanym na subiektywną ocenę uciążliwości warunków akustycznych podczas wykonywania zadań oraz ocenę wrażliwości na hałas w ogóle i na hncz w szczególności.
Wpływ rodzaju ekspozycji lub/i wrażliwości na hałas na poziom wykonania testów lub interakcję pomiędzy ww. czynnikami obserwowano w przypadku trzech spośród czterech wykonywanych testów (testy I, II i IV). Tendencja do uzyskiwania gorszych wyników w narażeniu na hncz w porównaniu do pozostałych warunków ekspozycji była widoczna u osób bardziej wrażliwych na hncz w teście II (wyższa wartość interferencji czytania). Stwierdzono wpływ rodzaju ekspozycji i wrażliwości na hałas na ocenę uciążliwości warunków akustycznych, w których wykonywano testy psychologiczne. Uciążliwość hncz i hałasu referencyjnego oceniano wyżej niż tła akustycznego.
Hałas niskoczęstotliwościowy o poziomie rzędu 50 dB(A) może być oceniany jako uciążliwy i niekorzystnie wpływać na sprawność funkcji psychicznych (koncentrację uwagi i spostrzegawczość), zwłaszcza w przypadku osób wrażliwych na ten rodzaj hałasu.

Key words

low frequency noise, human mental performance, annoyance, noise sensitivity