Archive

---

Med. Pr. 2004;55(6)

Determination of fumes and their elements from flux cored arc welding

Oznaczanie dymów i ich składników powstających podczas spawania drutami proszkowymi

Wanda Matczak, Magdalena Przybylska-Stanisławska Z Zakładu Zagrożeń Chemicznych Instytutu Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera w Łodzi

Abstract

Wstęp. Celem pracy było oznaczenie poziomów stężeń i badanie składu dymów powstających podczas spawania drutami proszkowymi, potrzebnych do oceny narażenia spawaczy. Materiał i metody. W sześciu zakładach (stoczniach, zakładach mechanicznych i elektrowni) wykonano oznaczenia dymów spawalniczych i ich składników, takich jak: żelazo, mangan, chrom (w tym chrom rozpuszczalny i chrom VI wartościowy), nikiel, miedź, wapń, glin, bar, fluorki i fluorowodór, występujących w powietrzu na stanowiskach spawania drutami proszkowymi (10 rodzajów drutu). Do oznaczania stosowano metodę: grawimetryczną (dymy), absorpcyjnej spektrometrii atomowej (metale), spektrofotometryczną (chrom VI, fluorki i fluorowodór). Wyniki. W wyniku przeprowadzonych badań określono zależności pomiędzy stężeniem dymu i zawartych w nim składników oraz dokonano oceny narażenia pracowników. Stężenia średnie ważone dymu i jego składników w strefie oddychania pracowników wynosiły, w mg/m3: pył 0,2-24,3; Fe 0,2-6,7; Mn 0,01-1,8; Cr 0,004-0,5 (głównie Cr III ); Ca 0,004-2,5; Ni ≤ 0,004; Cu < 0,002-0,05; Al < 0,14-0,4; Ba < 0,14; F- 0,07-0,43. Wnioski. Spawacze stosujący niektóre rodzaje drutów proszkowych pracowali w warunkach szkodliwych dla zdrowia, ze względuna znaczne przekroczenia normatywów higienicznych dymu i manganu oraz sporadyczne i niewielkie przekroczenia ś wapnia i żelaza. Wstęp. Celem pracy było oznaczenie poziomów stężeń i badanie składu dymów powstających podczas spawania drutami proszkowymi, potrzebnych do oceny narażenia spawaczy. Materiał i metody. W sześciu zakładach (stoczniach, zakładach mechanicznych i elektrowni) wykonano oznaczenia dymów spawalniczych i ich składników, takich jak: żelazo, mangan, chrom (w tym chrom rozpuszczalny i chrom VI wartościowy), nikiel, miedś, wapń, glin, bar, fluorki i fluorowodór, występujących w powietrzu na stanowiskach spawania drutami proszkowymi (10 rodzajów drutu). Do oznaczania stosowano metodę: grawimetryczną (dymy), absorpcyjnej spektrometrii atomowej (metale), spektrofotometryczną (chrom VI, fluorki i fluorowodór). Wyniki. W wyniku przeprowadzonych badań określono zależności pomiędzy stężeniem dymu i zawartych w nim składników oraz dokonano oceny narażenia pracowników. Stężenia średnie ważone dymu i jego składników w strefie oddychania pracowników wynosiły, w mg/m3: pył 0,2ś24,3; Fe 0,2ś6,7; Mn 0,01ś1,8; Cr 0,004ś0,5 (głównie Cr III ); Ca 0,004ś2,5; Ni ≤ 0,004; Cu < 0,002ś0,05; Al < 0,14ś0,4; Ba < 0,14; F- 0,07ś0,43. Wnioski. Spawacze stosujący niektóre rodzaje drutów proszkowych pracowali w warunkach szkodliwych dla zdrowia, ze względu na znaczne przekroczenia normatywów higienicznych dymu i manganu oraz sporadyczne i niewielkie przekroczenia ś wapnia i żelaza.

Key words

welding fumes, flux cored arc welding, determination of fume elements, evaluation of exposure