Med. Pr. 2006;57(4):317-324 |
Costs of occupational diseases and accidents at work in Poland |
Koszty chorób zawodowych i wypadków przy pracy w Polsce |
Izabela Rydlewska-Liszkowska Nofer Institute of Occupational Medicine, Łódź, Poland |
Abstract
Wstęp. Koszty chorób zawodowych i wypadków przy pracy w krajach UE kształtują się na poziomie kilku procent Produktu Krajowego Brutto. Stanowią one finansowe obciążenie pracowników, pracodawców i społeczeństwa jako całości. Poprawa zdrowia i bezpieczeństwa w środowisku pracy powinna być efektem współdziałania wszystkich społecznych partnerów. Nieodłącznym elementem działań jest informacja ekonomiczna, pozwalająca na określenie skutków wypadków i chorób oraz formułowanie przyszłej strategii działania. Celem badania było oszacowanie i ocena skali kosztów ponoszonych w związku z chorobami zawodowymi i wypadkami przy pracy w Polsce. Materiał i metody. Opracowano algorytm szacowania ekonomicznych skutków chorób zawodowych i wypadków przy pracy uwzględniając w nim m.in.: wybór elementów kosztów, oszacowanie skutków ekonomicznych dla gospodarki narodowej, kosztów pracodawców, kosztów ponoszonych przez instytucje ubezpieczenia społecznego oraz budowę modelu szacowania skutków finansowych i określenie skali kosztów chorób i wypadków przy pracy w relacji do wskaśników sytuacji społeczno-gospodarczej. Przedmiotem oszacowania były ekonomiczne skutki chorób zawodowych i wypadków przy pracy w Polsce w 2004 r. Skutki ekonomiczne rozumiane są jako koszty ponoszone przez system opieki zdrowotnej w Polsce, system ubezpieczeń społecznych, podmioty gospodarcze, indywidualnych pracowników. Wyniki. Oszacowane zostały następujące elementy kosztów: średnioroczny koszt utraconej produkcji związany z wypadkami przy pracy i chorobami zawodowymi, koszt zasiłków chorobowych z powodu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, średnioroczny koszt świadczeń z ubezpieczenia społecznego, koszty zakładów pracy. Wnioski. Z uwagi na brak pełnych wiarygodnychinformacji, pozwalających szacować ekonomiczne skutki, w oszacowaniu przyjęto szereg założeń i ograniczeń badawczych. Skala zidentyfikowanych i oszacowanych kosztów chorób zawodowych i wypadków przy pracy została ustalona w odniesieniu do PKB oraz wartości dodanej brutto w gospodarce narodowej. Biorąc pod uwagę, że koszty chorób zawodowych i wypadków przy pracy są niedoszacowane można stwierdzić, że udział kosztów w wielkościach charakteryzujących gospodarkę narodową nie odbiega od średnich wielkości dla krajów europejskich.Key words
occupational diseases, accidents at work, costs, economic estimation algorithm