Archive

---

Med. Pr. 2006;57(6):507-516

Underestimation of exposure incidence rates in polish health workers: a prospective study

Ocena niedoszacowania częstości ekspozycji na materiał biologiczny wśród pracowników polskiej służby zdrowia - analiza prospekty

Patryk Smoliński, Sylwia Serafińska, Andrzej Gładysz Medical University of Wrocław, Poland

Abstract

Wstęp. Analizy dotyczące oceny częstości ekspozycji na materiał biologiczny podczas wykonywania zawodów medycznych obejmują zarówno ocenę stopnia ryzyka narażenia, jak i aktualną sytuację epidemiologiczną. W materiale polskim nie oszacowano dotychczas, jaka częstość ekspozycji zawodowych wśród pracowników służby zdrowia może nie podlegać rejestracjom. Materiał i metody. W opracowaniu na przykładowej populacji starano się określić rzeczywistą skalę zdarzeń ekspozycyjnych, w tym głównie tych niepodlegających raportowaniu oraz określić przyczyny takiego zjawiska. Prospektywne półroczne badanie ankietowe przeprowadzone na grupie 319 pracowników medycznych 3 grup zawodowych z terenu Dolnego śląska: personel lekarski, pielęgniarski i pomocniczy. Całość danych testowano statystykami opisowymi, w szczególności oceniającymi sposób pracy obserwowanych osób, liczbę wykonywanych procedur medycznych, częstość narażeń i ekspozycji oraz ich zgłaszanie/niezgłaszanie przełożonym. Wyniki. Ostatecznie obserwację zakończono u 269 osób. Rzeczywisty wskaśnik ekspozycji obserwowanej populacji był wielokrotnie wyższy od oficjalnie wykazanego przez badanych i różnił się w zależności od rodzaju oddziału i podgrupy pracowników (sumarycznie stosunek zdarzeń zgłaszanych względem niezgłaszanych w całym okresie obserwacji wyniósł 1:6). Wśród wszystkich zdarzeń ekspozycji blisko 86%, bez względu na swój charakter, nie podlegało zgłoszeniom. Najczęściej wymienianymi czynnościami, podczas których dochodziło do opisywanych zdarzeń, było przygotowywanie procedur np.: leku do podania parenteralnego czy wykonywanie iniekcji. Rzadziej były to czynności póśniejsze, np.: porządkowanie czy wyrzucanie odpadów medycznych. Wnioski. Wyniki naszej obserwacji wykazały, iż najczęściej fakt niezgłaszania zdarzeń mających jakiekolwiek znamiona ekspozycji motywowano subiektywną oceną ryzyka narażenia na jakiekolwiek zakażenie jako znikome lub też uznano, iż zastosowane postępowanie na miejscu zdarzenia było optymalne. Rzadziej przyznawano, iż brak zgłoszenia wynikał z braku wystarczającej wiedzy w tym zakresie.

Key words

post-exposure prophylaxis, underreporting, health care