Archive

---

Med. Pr. 2006;57(6):567-571

Calculation of workers' health care costs

Kalkulacja kosztów ochrony zdrowia pracujących

Izabela Rydlewska-Liszkowska Nofer Institute of Occupational Medicine, Łódź, Poland

Abstract

W różnych systemach ochrony zdrowia istnieją zróżnicowane formy organizacyjne i zasady finansowania działań ukierunkowanych na zapewnienie zdrowia i bezpieczeństwa pracujących. Niezależnie od formy i zakresu ochrony zdrowia pracujących dąży się do racjonalizacji kosztów (w tym ograniczania wzrostu kosztów). Dotyczy to zarówno pracodawców, którzy zaliczają koszty związane z ochroną zdrowia pracujących do pośrednich kosztów wytwarzania produktów rynkowych, jak i podmiotów ochrony zdrowia, realizujących działania z tego zakresu. Nowe metody ustalania kosztów ochrony zdrowia pracujących, umożliwiają w praktyce bieżącą kontrolę kosztów, pozyskiwanie szczegółowych informacji o kosztach, lepsze dostosowanie informacji do potrzeb planowania i kontroli w podmiotach.
Dla podmiotów gospodarczych i podmiotów zajmujących się profesjonalnie ochroną zdrowia pracujących, tradycyjny rachunek kosztów nastawiony na ustalenie kosztów poszczególnych produktów (świadczeń) jest przydatny, gdy koszty są relatywnie niskie, a liczba wytwarzanych prostych produktów niewielka. Tam gdzie produkty stanowią agregaty wielu działań, tak jak w przypadku zadań realizowanych przez służbę medycyny pracy, bardziej przydatną metodą jest metoda rachunku kosztów ABC (Activity Based Costing), oparta na podejściu procesowym. Polega ona na przypisaniu kosztów do produktu na podstawie zużycia zasobów w trakcie różnych działań.
Kalkulacja kosztów przebiega poprzez alokację wszystkich kosztów bezpośrednich na konkretne procesy przebiegające w podmiocie. Koszty pośrednie rozliczane są zgodnie z zużyciem zasobów w ramach poszczególnych działań,składających się na proces tworzenia produktu. Szczególne znaczenie w metodzie ma tzw. mapa procesów/działań składających się na wytworzenie produktów oraz relacje między nimi. Kierunki doskonalenia rachunku kosztów na potrzeby zarządzania zakładem opieki zdrowotnej, uzależnione są od potrzeb zarządczych w podmiotach. Aktualnie kierunki doskonalenia rachunku kosztów to przede wszystkim traktowanie wszystkich przedmiotów odniesienia kosztów jako obiektów kosztów oraz uwzględnianie wszystkich powiązań między obiektami kosztów. Obiektami kosztów mogą być produkty finalne, konkretne zlecenia, zasoby i działania. Rachunek ABC posiada wysoką wartość informacyjną w kontekście ustalania cen na produkty z zakresu ochrony zdrowia pracujących. Pozwala na ocenę kosztów poszczególnych działań w ramach multidyscyplinarnego podejścia do ochrony zdrowia, umożliwia ustalenie kosztów różnorodnych produktów. ABCdostarcza precyzyjnych danych o zużyciu zasobów, takich jak praca ludzka czy zasoby materialne.

Key words

health care, costs calculations, principles of financing, ABC method