Archive

---

Med. Pr. 2007;58(2):105-116

SOURCES OF OCCUPATIONAL EXPOSURE TO ULTRASONIC NOISE

ŹRÓDŁA EKSPOZYCJI ZAWODOWEJ NA HAŁAS ULTRADŹWIĘKOWY - OCENA WYBRANYCH URZĄDZEŃ

Małgorzata Pawlaczyk-Łuszczyńska, Adam Dudarewicz, Mariola Śliwińska-Kowalska

Abstract

Wstęp: Hałas ultradźwiękowy to hałas, w którego widmie występują składowe o wysokich częstotliwościach słyszalnych i niskich ultradźwiękowych (od 10 kHz do 40 kHz). Dane literaturowe wskazują, że ten rodzaj hałasu działa szkodliwie na narząd słuchu (powoduje ubytki słuchu), a także na układ przedsionkowy, co objawia się bólami i zawrotami głowy, zaburzeniami równowagi i nudnościami. Celem pracy była ocena stopnia narażenia na hałas ultradźwiękowy w środowisku pracy oraz identyfikacja jego najistotniejszych źródeł. Materiał i metody: Przeprowadzono pomiary hałasu ultradźwiękowego emitowanego przez wybrane ultradźwiękowe urządzenia technologiczne niskich częstotliwości oraz szlifierki, pilarki, strugarki, klucze pneumatyczne, palniki acetylenowo-tlenoweitp. Badaniami objęto 233 stanowiska pracy związane z obsługą wymienionych maszyn i urządzeń. Pomiary wykonano w standardowych warunkach pracy z uwzględnieniem zaleceń normy PN-ISO 9612:2004. Wyniki: Równoważne poziomy ciśnień akustycznych w pasmach tercjowych z przedziału częstotliwości 1025 kHz (sporadycznie do 40 kHz), występujące na badanych stanowiskach pracy, przekraczały dopuszczalne wartości w odniesieniu do ekspozycji 8-godzinnej (NDN hałasu ultradźwiękowego) we wszystkich rozpatrywanych przypadkach ultradźwiękowych maszyn do obróbki tkanin i gilotyn, a także w 75% szlifierek, 59,5% zgrzewarek ultradźwiękowych, 42,9% myjek ultradźwiękowych oraz 28,6% pilarek i strugarek. W większości (83,3%) badanych maszyn do obróbki tkanin i znacznej części (33,5%) zgrzewarek obserwowano również przekroczenia dopuszczalnych wartości maksymalnych poziomów ciśnień akustycznych w pasmach tercjowych (NDN). Wnioski: Uzyskane wyniki wskazują, że najistotniejszymi źródłami ekspozycji zawodowej na hałas ultradwiękowy są ultradźwiękowe zgrzewarki i maszyny do obróbki tkanin. Med. Pr. 2007;58(2):105-116

Key words

ultrasonic noise, low frequency air-borne ultrasound, sources of occupational exposure, noise measurements, exposure assessment