Archive

---

Med. Pr. 2007;58(3):205-214

OCCUPATION-RELATED PSYCHOSOCIAL FACTORS IN PREGNANCY AND RISK OF PRETERM DELIVERY

PSYCHOSPOŁECZNE UCIĄŻLIWOŚCI ŚRODOWISKA PRACY ZAWODOWEJ KOBIET CIĘŻARNYCH A RYZYKO WYSTĘPOWANIA PORODU PRZEDWCZESNEGO

Joanna Beata Biernacka, Wojciech Hanke, Teresa Makowiec-Dąbrowska, Zofia Makowska, Wojciech Sobala

Abstract

Wstęp: Celem pracy było określenie, w jakim stopniu psychospołeczne cechy pracy zawodowej postrzegane są jako stresogenne i jaki jest ich związek z występowaniem porodu przedwczesnego. Materiał i metody: W 2-3 dni po porodzie zbierano od ciężarnych wywiad za pomocą kwestionariusza. Pytania o psychospołeczne aspekty pracy dotyczyły jej ilości, trudności umysłowej, różnorodności, tempa i czasu wykonywania, konieczności koncentracji, swobody w decydowaniu o własnej pracy, relacji z otoczeniem (występowania sytuacji konfliktowych), uzyskania wsparcia w trudnych sytuacjach, a także wyposażenia i warunków wykonywania pracy. Wyniki: Najpowszechniej występującymi stresogennymi cechami pracy były: duża ilość pracy do wykonania i mała swoboda w decydowaniu o niej, wymaganie intensywnego koncentrowania się, narzucone tempo, różnorodność czynności, wpływ innych osób. W dalszej kolejności - niemożność uzyskania wsparcia w trudnych sytuacjach, trudność umysłowa, terminowość, monotonia, złe warunki wykonywania, niewystarczające wyposażenie. Wysokie oceny stresogenności cech analizowanych oddzielnie nie zwiększały tego ryzyka w stopniu statystycznie istotnym. Negatywny wpływ miał wysoki poziom ogólnego wskaśnika stresu, będącego sumą ocen poszczególnych cech pracy.Skorygowany o wiek i stan zdrowia iloraz szans porodu przedwczesnego związany z wysoką stresogennością pracy wynosił 1,98 (95% CI: 1,12-3,48). Odsetek kobiet oceniających pracę jako wysoce stresogenną był mniejszy u kobiet pracujących po 5. miesiącu ciąży, niż u pracujących krócej, jednakże w tej drugiej grupie kobiet ryzyko względne porodu przedwczesnego było wyższe 2,36 (95% CI: 1,05-5,30), niż w pierwszej - 1,64 (95% - 0,76-3,52) Wnioski: Uzyskane wyniki wskazują na konieczność oceny stresogenności pracy u aktywnych zawodowo kobiet ciężarnych i na celowość bardziej wnikliwego doboru stanowisk pracy dla kobiet w ciąży. Med. Pr. 2007;58(3):205-214

Key words

psychosocial occupational stress, preterm delivery, pregnant workers