W przypadku badania odległych skutków zdrowotnych, które mogą być związane z narażeniem występującym w środowisku pracy, często stosowanym typem badania epidemiologicznego jest badanie kohortowe. Jednym z potencjalnych błędów wpływających na szacowane ryzyko w tego typu badaniu jest efekt zdrowego robotnika. Składają się na niego dwa rodzaje błędów: efekt zatrudniania zdrowego robotnika oraz efekt przeżycia zdrowego robotnika. W artykule tym opisane są metody eliminacji obu składowych efektu zdrowego robotnika oraz ich ograniczenia. Najlepszą metodą eliminacji efektu zatrudniania zdrowego robotnika w przypadku analizy narażenia niezmiennego w czasie jest dobór jako grupy referencyjnej pracowników zakładu, którzy nie są narażeni, a w przypadku narażenia zmiennego w czasie (np. stężenie kumulowane) - dodatkowo kontrola czasu od chwili zatrudnienia. Z kolei najlepszą metodą eliminacji efektu przeżycia zdrowego robotnika jest dobór jako grupy referencyjnej tych pracowników zakładu, którzy nie są narażeni, oraz kontrolowanie czasu od chwili zakończenia pracy. Med. Pr. 2008;59(1):49-53