Wstęp: Do obowiązków pracodawcy należy między innymi skierowanie osoby zatrudnionej lub ubiegającej się o pracę na badania profilaktyczne. Badania wstępne, okresowe i kontrolne powinny być wykonywane w ramach podstawowej jednostki służby medycyny pracy, z którą pracodawca zobowiązany jest zawrzeć umowę przewidzianą przez przepisy prawa. Regulacje prawne nie zawierają bezwzględnego nakazu wykonywania badań profilaktycznych w jednostce, z którą pracodawca zawarł umowę, więc istnieje teoretyczna możliwość wykonania badań w miejscu wybranym przez osobę, która ma się im poddać. Materiał i metody: Analizie, polegającej na porównaniu i wykluczeniu elementów wzajemnie sprzecznych oraz niespójnych logicznie, poddano orzecznictwo sądów oraz obowiązujące obecnie akty prawne (ustawy, rozporządzenia). Wyniki: W praktyce możliwość taka istnieje wyłącznie w odniesieniu do osób ubiegających się o zatrudnienie. W przeciwieństwie bowiem do osób zatrudnionych kandydaci do pracy nie są zobowiązani do wykonywania poleceń służbowych pracodawcy, które mogą dotyczyć wykonania badań wstępnych. Pracownicy i osoby zatrudnione na podstawie umowy cywilnoprawnej mają obowiązek stosowania się do poleceń służbowych pracodawcy, które mogą dotyczyć rodzaju i miejsca wykonania badań profi laktycznych. Niewykonanie polecenia służbowego naraża osoby zatrudnione na poniesienie odpowiedzialności pracowniczej oraz inne konsekwencje wynikające z naruszenia zasad porządku i organizacji pracy. Wnioski: Obowiązek poddania się badaniom profilaktycznym dotyczy pracowników i osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych. Obowiązek wykonywania badań w ściśle określonym czasie i miejscu zależy od podstawy prawnej zatrudnienia - osoby ubiegające się o zatrudnienie nie mogą być zobowiązywane do tego w drodze polecenia służbowego. Mogą one rozpocząć pracę nie przedstawiając zaświadczenia o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na danym stanowisku, jeśli pracodawca zawrze z nimi umowę warunkową. Med. Pr. 2008;59(5):395-408