Wstęp: Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) należą do grupy związków chemicznych odpowiedzialnych za zanieczyszczenie środowiska. Istotnym źródłem WWA jest palenie tytoniu oraz bierna ekspozycja na dym tytoniowy. Celem badania była ocena ekspozycji kobiet ciężarnych na WWA wynikającej z palenia papierosów. Materiał i metody: Badaniem objęto 189 kobiet ciężarnych mieszkających w województwie łódzkim. Ocena statusu palenia papierosów przeprowadzona została za pomocą pomiaru stężenia kotyniny w ślinie metodą chromatografii cieczowej z tandemową spektrometrią mas. Za niepalące uznano kobiety, u których stężenie kotyniny w ślinie wynosiło poniżej 10 ng/ml. Markerem narażenia na WWA był 1-hydroksypiren (1-HP) w moczu badanych kobiet oznaczony metodą wysokosprawnej chromatografii cieczowej. Wyniki i wnioski: W grupie kobiet niepalących średnie stężenie 1-HP w moczu wynosiło 0,6 μg/g kreatyniny (śr. geometryczna: 0,4 μg/g kreatyniny), natomiast dla palących - 1,35 μg/g kreatyniny (śr. geometryczna: 0,84 μg/g kreatyniny). Wśród kobiet, u których stężenie kotyniny w ślinie wynosiło powyżej 10 ng/ml, średnie stężenie biomarkera narażenia na WWA było ponad dwukrotnie wyższe niż w grupie kobiet niepalących, po uwzględnieniu dnia pobrania próbki moczu (iloraz średnich geometrycznych: 2,3; 95% CI: 1,7-3,0). Odnotowano istotne statystycznie (p = 0,02) zmiany stężenia 1-HP w moczu w zależności od dnia, w którym był pobierany materiał biologiczny, co może wskazywać na znaczny wpływ innego środowiskowego źródła WWA. W przeprowadzonym badaniu stwierdzono zwiększone narażenie na WWA kobiet palących papierosy w porównaniu z niepalącymi. Palenie papierosów nie jest jedynym źródłem narażenia kobiet ciężarnych na WWA. Med. Pr. 2009;60(2):103-108