Wstęp: W następstwie zawodowego narażenia na drgania mechaniczne u pracowników mogą rozwinąć się zmiany chorobowe o nieswoistym charakterze. Jednym z czynników chroniących organizm przed wystąpieniem zaburzeń wynikających z narażenia zawodowego jest prawidłowo zbilansowana dieta. Celem badań była ocena podaży energii i składników pożywienia w całodziennych racjach pokarmowych (CaRP) osób narażonych na miejscowe drgania mechaniczne. Materiał i metody: Badaniami objęto 80 pracowników narażonych na miejscowe drgania mechaniczne: 37 mężczyzn (średnia wieku: 44,6 lat) oraz 43 kobiety (średnia wieku: 44 lata). Spośród nich 72 osoby pracowały w hucie szkła kryształowego, na stanowiskach zdobnicy i szlifierze, 5 osób wykonywało pracę fizjoterapeutów, a 3 osoby - drwala. U wszystkich badanych zmierzono narażenie na wibracje i dokonano oceny sposobu żywienia w oparciu o bezpośredni, 24-godzinny wywiad żywieniowy, powtórzony 3-krotnie. Uzyskane wyniki porównano z odpowiednimi normami energii, białka ogółem, witamin i składników mineralnych oraz z zaleceniami spożycia: węglowodanów ogółem, tłuszczów ogółem, nasyconych kwasów tłuszczowych (NKT), jednonienasyconych kwasów tłuszczowych (JNKT), wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (WNKT), cholesterolu i błonnika pokarmowego. Omówienie: Średnia podaż energii w CaRP kobiet narażonych na drgania była niedostateczna, natomiast mężczyzn zgodna z normą. Podaż białka w średniej CaRP kobiet i mężczyzn znajdowała się powyżej zalecanych norm. Średnia ilość węglowodanów ogółem spożywana przez badane kobiety i mężczyzn była niedostateczna, podobnie jak ilość WNKT, błonnika pokarmowego, potasu i wapnia. Ponadto wykazano nadmierną w stosunku do zaleceń średnią podaż tłuszczu ogółem, JNKT, NKT i cholesterolu, a także większości witamin w całodobowych posiłkach kobiet i mężczyzn. Podsumowanie:

W grupie pracowników narażonych na miejscowe drgania mechaniczne stwierdzono nieprawidłowy sposób żywienia, który wynikał z nadmiernej podaży tłuszczu ogółem, nasyconych kwasów tłuszczowych i cholesterolu oraz z niedostatecznego spożywania węglowodanów, WNKT, błonnika pokarmowego, potasu i wapnia. Przy współistniejącym narażeniu zawodowym na drgania mechaniczne błędy te mogą nasilać skłonność do rozwoju schorzeń układu sercowo-naczyniowego i kostnego. Med. Pr. 2011;62(6):583-590