Med. Pr. 2011;62(6):659-665 |
OCCUPATIONAL FACTORS INFLUENCING LUNG CANCER IN WOMEN IN EPIDEMIOLOGICAL STUDIES |
Świątkowska |
Beata Świątkowska Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera, Łódź |
Abstract
Rak płuca jest nowotworem występującym przeważnie w populacji mężczyzn, chociaż alarmujące statystyki ostatnich lat wskazują, że patologia ta coraz częściej dotyczy również kobiet, a wśród Polek stała się w ostatnich latach najczęstszą przyczyną zgonów nowotworowych. Niniejszy artykuł stanowi prezentację uwarunkowań raka płuca związanych z pracą zawodową kobiet. Wyniki przeprowadzonej analizy wykazały, że liczba nowotworów złośliwych, w tym płuca, uznanych za chorobę zawodową w Polsce jest niska, szczególnie w grupie kobiet. Istotnym czynnikiem utrudniającym uchwycenie zawodowej etiologii raka płuca jest długi okres latencji, brak różnic między nim (pod względem klinicznym i morfologicznym) a nowotworami płuca występujących w populacji generalnej oraz stosunkowo mała liczba zidentyfikowanych kancerogenów zawodowych. Analiza dostępnej literatury na temat niekorzystnych warunków występujących w środowisku pracy wskazuje, że tylko nieliczne badania epidemiologiczne koncentrują się na problemie narażenia na substancje kancerogenne występujące w miejscu pracy kobiet i tylko niektóre z nich dostarczają szczegółowych wyników odnośnie do raka płuca. Jednocześnie literatura z tego zakresu dotycząca populacji pracujących mężczyzn nie może stanowić źródła odniesienia do ryzyka raka płuca w grupie kobiet. Istnieją bowiem dowody na istotne hormonalne, genetyczne i inne biologiczne odmienności mogące różnicować to ryzyko w zależności od płci. Wymienione aspekty powodują niedoszacowanie udziału zawodowych czynników ryzyka w etiologii raka płuca, szczególnie u kobiet. Med. Pr. 2011;62(6):659-665
Key words
lung cancer, occupational factors, risk, women