Med. Pr. 2012;63(2):229-236 |
DRIVING SIMULATORS IN RISK ASSESSMENT OF TRAFFIC ACCIDENT AMONG DRIVERS WITH OBSTRUCTIVE SLEEP APNEA |
ZASTOSOWANIE SYMULATORÓW JAZDY SAMOCHODEM |
Jadwiga Siedlecka Alicja Bortkiewicz Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera, Łódź |
Abstract
Zaburzenia snu pod postacią obturacyjnego bezdechu sennego (OBS) są wciąż niedodiagnozowane i niewystarczająco leczone w grupie kierowców. Jest to bardzo istotny problem, ponieważ przewlekła senność w czasie dnia oraz zaśnięcie za kierownicą są obecnie uważane za jedną z głównych przyczyn wypadków śmiertelnych oraz wypadków na autostradach powodowanych przez zawodowych kierowców. Przez wiele lat zmęczenie kierującego było uważane za istotny czynnik ryzyka niebezpiecznych zdarzeń na drodze, jednak wśród jego przyczyn nie wymieniano obturacyjnego bezdechu sennego. W końcu lat 80. i na początku lat 90. dane epidemiologiczne zaczęły wskazywać na senność i deficyt snu jako przyczynę nawet 20% wypadków komunikacyjnych. Późniejsze badania, prowadzone w wielu krajach w różnych grupach kierowców, potwierdziły, że osoby, u których występują zaburzenia oddychania w czasie snu, są znacznie częściej ich sprawcami niż osoby zdrowe. Wypadki te są najczęściej rezultatem zaśnięcia kierowcy w czasie prowadzenia pojazdu zarówno na dłuższych trasach, bardziej monotonnych, jak i w nasilonym ruchu miejskim. Zastosowanie leczenia metodą ciągłego dodatniego ciśnienia w drogach oddechowych (continuous positivea airways pressure - CPAP) zmniejsza współczynnik wypadkowości wśród kierowców. W ostatnich latach do badań dotyczących tego problemu wykorzystuje się symulatory jazdy samochodem, które dość precyzyjnie odwzorowują rzeczywiste warunki jazdy. Pozwala to ocenić reakcje i zachowania kierowcy w różnych sytuacjach na drodze, nawet tych najbardziej niebezpiecznych. Porównanie wyników uzyskanych na symulatorze z wynikami w warunkach rzeczywistych pozwoli stwierdzić, na ile ryzyko spowodowania wypadku w warunkach symulowanych koreluje z ryzykiem wypadku w warunkach rzeczywistych. Med. Pr. 2012;63(2):229-236
Key words
drivers, sleep disorders, sleepiness scale, drive simulators