Med. Pr. 2012;63(3):329-344 |
ANALYSIS OF METHODS FOR MEASUREMENT AND ASSESSMENT OF OCCUPATIONAL EXPOSURE TO ELECTROMAGNETIC FIELDS IN DIELECTRIC HEATING |
ANALIZA METOD POMIAROWYCH I OCENIAJĄCYCH |
Halina Aniołczyk Paweł Mamrot Magda Mariańska Nofer Institute of Occupational Medicine, Łódź, Poland Department of Radiation Protection |
Abstract
Wstęp: Najbardziej rozpowszechnionymi urządzeniami stosowanymi w nagrzewnictwie pojemnościowym są zgrzewarki dielektryczne wysokiej częstotliwości (w.cz.). Często są one źródłem silnych pól elektromagnetycznych (PEM) z powodu braku ekranowania elektrody zgrzewającej. Obsługa ręczna ww. zgrzewarek powoduje, że kończyny eksponowane są na PEM o najwyższych wartościach, przekraczających dopuszczalne normy. Celem niniejszej pracy było uaktualnienie stanu wiedzy o realnej ekspozycji operatorów zgrzewarek w.cz. oraz optymalizacja postępowania metodycznego i oceniającego ekspozycję. Materiał i metody: Przeprowadzono pomiary natężenia PEM w otoczeniu 10 zgrzewarek dielektrycznych na stanowiskach 12 operatorów w dużym zakładzie produkcyjnym. Do pomiarów zastosowano nowoczesną aparaturę pomiarową. Badania i pomiary PEM wykonano metodą referencyjną i rozszerzoną o pomocnicze punkty pomiarowe i pomiar prądów indukowanych w kończynach IL. Pomiary prądu indukowanego wykonano u 20 operatorów podczas obsługi tej samej zgrzewarki w.cz. Wyniki: Najwyższe zmierzone wartości natężenia pola elektrycznego (E) i magnetycznego (H) na stanowisku pracy operatorów zgrzewarek wynosiły: dla całego ciała: E = do 350 V/m, H = do 1,00 A/m; dla kończyn: E = do 600 V/m, H = do 3,30 A/m. Wskaźnik ekspozycji W w podstawowym pionie pomiarowym dochodził do 60. Wartości IL mierzone w nadgarstku operatora przekraczały 64 mA i wykazywały zależność indywidualną. Wnioski: Ekspozycja dla 25% operatorów zgrzewarek w.cz. na PEM była niedopuszczalna, a po uwzględnieniu dłoni operatora odsetek ten wzrósł do 50%. O dopuszczalności warunków pracy powinien decydować pomiar prądów indukowanych w kończynach IL, którego pomiar jest miarą wewnętrzną ekspozycji na PEM. Med. Pr. 2012;63(3):329-344
Key words
occupational exposure, high frequency dielectric welding, electric field strength, magnetic field strength, induced currents in limbs