Abstract

Wstęp: Mimo licznych korzyści płynących z wykorzystania biomasy jako alternatywnego źródła energii proces jej przetwarzania niesie ze sobą ryzyko związane z narażeniem pracowników sektora energetycznego na szkodliwe czynniki mikrobiologiczne. Celem niniejszej pracy było określenie wielkości narażenia na te czynniki na stanowiskach pracy w elektrociepłowni, w której biomasa wykorzystywana jest jako paliwo do współspalania z miałem węglowym. Oceny tej dokonano w oparciu o ilościową i jakościową charakterystykę mikroflory powietrza, uzupełnioną analizą próbek biomasy. Materiał i metody: Próbki powietrza pobierano impaktorem MAS oraz 6‑stopniowym impaktorem Andersena. Do analizy pobrano również próbki 2 rodzajów biomasy używanej do współspalania: pelety z łusek słonecznika i zrębki drewna. Zarówno w próbkach powietrza, jak i z biomasy określano stężenie bakterii i grzybów, a wyizolowane mikroorganizmy identyfikowano do rodzaju lub gatunku. Wyniki: Stężenia bakterii i grzybów w powietrzu na badanych stanowiskach mieściły się w zakresie odpowiednio: od 5,1×102 jtk/m³ do 2,3×104 jtk/m³ i od 2,2×102 jtk/m³ do 2,0×104 jtk/m³. Najwyższe stężenia odnotowano na stanowiskach związanych z przeładunkiem, przesiewaniem i transportem biomasy na taśmociągach do silosów. W powietrzu na wszystkich badanych stanowiskach pracy dominowały grzyby z rodzaju Aspergillus, w tym A. fumigatus, A. niger, A. flavus, oraz Gram-ujemne pałeczki z rodzaju Citrobacter, Pseudomonas i Rahnella. Średnie stężenia bakterii i grzybów w próbkach biomasy wynosiły odpowiednio: 1,8×106 jtk/g i 1,1×106 jtk/g. Ich analiza jakościowa wykazała podobny skład gatunkowy do zaobserwowanego w powietrzu na badanych stanowiskach. Wnioski: Pracownicy zatrudnieni przy spalaniu biomasy są narażeni na bioaerozol zawierający potencjalnie chorobotwórcze bakterie i grzyby. Med. Pr. 2012;63(4):395-407

Key words