Abstract

Wstęp: Mimo że w ostatnim czasie zmniejsza się liczba rejestrowanych przypadków chorób zawodowych narządu głosu, wciąż znajdują się one w czołówce chorób zawodowych w Polsce. Najwięcej ich przypadków obserwuje się wśród nauczycieli. Jako jedną z przyczyn występowania tych chorób często podaje się warunki akustyczne w salach lekcyjnych. Celem badań było uzyskanie informacji o wpływie właściwości akustycznych sal lekcyjnych na poziom ciśnienia akustycznego mowy nauczycieli. Materiał i metody: W artykule przedstawiono wyniki badań właściwości oraz warunków akustycznych w 21 pomieszczeniach, które podzielono na dwie grupy - klasy 0-III oraz klasy IV-VI. Pomiary właściwości akustycznych wykonano zgodnie z normą PN-EN ISO 3382-1:2009, natomiast pomiary poziomów dźwięku w czasie zajęć - na podstawie metody Hodgsona. Do badania związków między zmiennymi (czas pogłosu, poziom dźwięku A mowy nauczyciela, poziom tła akustycznego) wykorzystano analizę korelacyjną rang Spearmana. Wyniki: Badania wykazały niezadowalające warunki akustyczne w salach lekcyjnych (w 95% niespełniające stawianych im wymagań) oraz zależności istotne statystycznie między właściwościami akustycznymi sal lekcyjnych a poziomem tła akustycznego w czasie zajęć (współczynnik korelacji: 0,86). Wykazano również, że tło akustyczne związane głównie z aktywnością uczniów bezpośrednio wpływa na poziom mowy nauczyciela (współczynnik korelacji: 0,68). W zaledwie 24% pomieszczeń poziom ten odpowiadał mowie normalnej, natomiast w pozostałych przypadkach odpowiadał głosowi podniesionemu i mowie głośnej. Wnioski: Na poziom ciśnienia akustycznego mowy nauczyciela wpływa wiele czynników, w tym również tło akustyczne w czasie zajęć oraz w pośredni sposób właściwości akustyczne pomieszczenia. Jedną z możliwości poprawy warunków pracy głosem jest stworzenie odpowiednich warunków w miejscu pracy poprzez adaptacje akustyczne lub zmianę wyposażenia. Med. Pr. 2012;63(4):409-417

Key words