Med. Pr. 2012;63(6):637-650 |
BARRIERS TO OCCUPATIONAL ACTIVATION OF PEOPLE WITH DISABILITIES AT THE LEVEL OF PROPHYLACTIC CARE |
BARIERY W AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH |
Aleksandra Cyran, Marta Wiszniewska, Jolanta Walusiak-Skorupa |
Abstract
Wstęp: Wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w Polsce jest jednym z najniższych w Europie. Celem pracy była ocena istnienia barier w aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych na poziomie opieki profilaktycznej nad pracującymi. Materiał i metody: Badaniem ankietowym objęto grupę 245 lekarzy uprawnionych do przeprowadzania badań profilaktycznych oraz grupę 151 inspektorów bezpieczeństwa i higieny pracy. Analizie poddano wiedzę z zakresu sprawowania opieki profilaktycznej nad pracownikami z orzeczonym stopniem niepełnosprawności. Wyniki: Ponad 90% lekarzy i 98% inspektorów bhp nie ma pełnej wiedzy na temat zasad sprawowania opieki profilaktycznej nad pracownikiem niepełnosprawnym. Jedynie 9,8% lekarzy i 2% inspektorów bhp znało przepisy regulujące kwestie zatrudniania pracowników z orzeczonym umiarkowanym bądź znacznym stopniem niepełnosprawności w godzinach nadliczbowych i porze nocnej. Odpowiednio 12,7% lekarzy i tylko 0,7% inspektorów bhp znało ograniczenia prawne dotyczące zatrudniania osób niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy. Zdaniem 30,6% badanych lekarzy oraz 23,1% inspektorów bhp zakres wiedzy zdobytej podczas szkolenia zawodowego jest wystarczający do sprawowania opieki profilaktycznej nad pracownikiem niepełnosprawnym. Zaburzenia psychiczne istotnie częściej wskazywano jako schorzenia, które sprawiają najwięcej problemów pracodawcy i/lub pracownikom. Wnioski: Brak wystarczającej wiedzy lekarzy sprawujących profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami oraz specjalistów bhp na temat zagadnień związanych z zatrudnianiem osób niepełnosprawnych stanowi dodatkową barierę w aktywizacji zawodowej tej grupy pracowników. Najwięcej problemów w opiece profilaktycznej nad pracownikiem niepełnosprawnym sprawiają zaburzenia psychiczne, padaczka i cukrzyca. Konieczne jest podjęcie działań mających na celu poprawę systemu kształcenia zawodowego lekarzy oraz specjalistów bhp w zakresie zagadnień dotyczących opieki profilaktycznej nad pracownikiem niepełnosprawnym.
Key words
barriers to employment, occupational health physicians, health and safety specialists, prophylactic care, employees with disabilities