Abstract

Wstęp: Obserwowany znaczący wzrost liczby badań z wykorzystaniem tomografii komputerowej (TK) oraz fakt, że dawkirejestrowane w tkankach w trakcie badań TK są jednymi z najwyższych pokazują, iż optymalizacja procedur diagnostycznych w TK jest problemem szczególnie istotnym z punktu widzenia ochrony radiologicznej. Niniejszy temat stanowi pierwszy etap w procesie optymalizacji, jakim jest ocena zakresu dawek efektywnych i dawek rejestrowanych przez czułe na promieniowanie organy ciała. Materiał i metody: Pomiary przeprowadzono w pracowni TK w jednym z wiodących łódzkich szpitali. Oszacowano dawki efektywne oraz zmierzono dawki na soczewki oczu, tarczycę i gonady dla najczęściej wykonywanych badań, tj. głowy, klatki piersiowej i brzucha. Wyniki: Najwyższe dawki efektywne oszacowano dla brzucha (9,7‑75,6 mSv), a najniższe dla zatok (0,6-1,1 mSv). W badaniach głowy i karku zakresy dawek wynosiły odpowiednio 0,9-3,1 mSv i 4,6-11,8 mSv, natomiast w badaniach klatki piersiowej - 3,7-27,2 mSv. Najwyższe dawki na organy w badaniach głowy rejestrowane były na soczewce oka (10,6‑25,5 mGy), a w badaniach klatki piersiowej i brzucha - na tarczycy (8,7-41,8 mGy) i gonadach (1,5-36,5 mGy). Wnioski: Otrzymane dawki różnią się znacznie nawet w badaniach tego samego typu. Choć dawki efektywne są niekiedy relatywnie niskie (2 mSv w badaniach głowy), to dawki na soczewki oczu mogą być już znaczące (26 mGy), zwłaszcza w badaniach wielokrotnie powtarzanych i w przypadku pacjentów pediatrycznych.

Key words