Abstract

Istotnym elementem eksploatacji instalacji wentylacyjnych jest regularna kontrola czystości wentylacji oraz okresowe usuwanie z niej zanieczyszczeń i ewentualnie dezynfekcja. Pracownicy prowadzący prace konserwacyjne (naprawy, czyszczenie, wymiana filtrów) instalacji wentylacyjnej narażeni są na niebezpieczne substancje chemiczne i szkodliwe czynniki biologiczne. W instalacjach wentylacyjnych panują zazwyczaj warunki sprzyjające rozwojowi mikroorganizmów - głównie bakterii i grzybów. Przyczyniają się do tego powierzchnie zanieczyszczone cząstkami pyłu czy zwiększona wilgotność powietrza w kanałach wentylacyjnych, spowodowana przez filtry powietrza, izolacje cieplne, tłumiki hałasu, chłodnice powietrza itp. Narażenie na czynniki chemiczne pracowników wykonujący prace związane z czyszczeniem i dezynfekcją instalacji wentylacyjnych wynika z kontaktu z zanieczyszczeniami uwalnianymi z wyeksploatowanych materiałów uszczelniających, klejów, ognioodpornych wykładzin i materiałów izolacyjnych, lotnych związków organicznych w filtrach powietrza, tłumikach hałasu i materiałach izolacyjnych oraz ze środków czyszczących i dezynfekujących. Narażenie na szkodliwe czynniki chemiczne i biologiczne może prowadzić do wystąpienia niekorzystnych efektów zdrowotnych - od reakcji alergicznych, podrażnień, infekcje, po reakcje toksyczne oraz inne niespecyficzne symptomy. Brak badań dla tej grupy pracowników dotyczących narażenia na szkodliwe czynniki chemiczne i biologiczne powoduje, że pracodawcy mają trudności z identyfikowaniem zagrożeń, czyli z oceną ryzyka zawodowego. Med. Pr. 2012;63(6):711-722

Key words